Kekemelik
Konuşma Akıcılık Bozukluğu
Genel Bilgi
Akıcılık Bozuklukları Konuşma akıcılığı kavramı konuşmanın aşırı bir çaba sarf etmeden gerçekleşen şekilde akışını ifade etmektedir. Akıcı bir konuşma için belirli bir zamanda, belirli bir miktar sesi, herhangi bir olağandışı çaba olmadan üretmek ve bu üretim esnasında uygun olmayan duraksamaların olmaması gereklidir. Dil ve konuşma bozuklukları içerisinde en yaygın görülenlerden türlerden biri olan akıcılık bozuklukları; kekemelik ve hızlı-bozuk konuşma olarak ikiye ayrılmaktadır. Kekemelik Nedir? Kekemelik konuşma hızını ve ritmini etkileyebilecek tekrarlamalar (sesler, heceler, kelimeler, ifadeler), ses uzamaları, bloklar ile karakterize edilen konuşma akıcılığının bozulmasıdır. Bu aksaklıklara fiziksel gerilim, olumsuz reaksiyonlar, ikincil davranışlar ve seslerden, sözcüklerden veya konuşma durumlarından kaçınma eşlik edebilir. Kekemelik konuşma akıcılığının; (a) ses, hece veya tek heceli sözcük tekrarı, (b) seslerin uzatılması, (c) hava akışında veya seslemede bloklarla, olağandışı yüksek sıklıkla ve/veya uzun süreli kesintilere uğramasıdır. Kekemeliği olan bireyler yukarıda sözü edilen çekirdek davranışların yanı sıra bu durumla baş etmeye ya da bu durumdan kurtulmaya yönelik birtakım ikincil davranışlar geliştirebilmektedir. Bu davranışlar göz kırpmak, ayak vurmak, omuz sallamak gibi kurtulma davranışları olabileceği gibi; sözcük değiştirme, ses ekleme, duraklama gibi engelleme davranışları olabilir. Konuşmaya çalışırken ortaya çıkabilecek stresle ilgili diğer davranış örnekleri şunları içermektedir: “um” veya “uh” gibi ekstra sesler ekleme Belirli kelimeleri veya sesleri uzatma Konuşmaya çalışırken sinirlenme Konuşmaya başlamadan önce tereddüt etme Konuşmayı reddetme Gergin veya kasılmış ses Kekemeliği terapiyle belirli bir düzeyde kontrol etmek mümkündür ancak bunun için düzenli bir terapi süreci gerekir.